Dünyada yağın etçi ırklardan biri olan ile de
france . Fransa’nın kuzey inde yer alan ile de france bölgesinden den
adını almaktadır. İle de france koyun ırkı etçi karakteri ile ün salmıştır.
Ülkemizde de tanınan ve yetiştirilen bir ırktır.
İle De France Koyunun
Tarihi ve Zaman İçindeki Gelişimi
1824 yılında Fransa ulusal veteriner kolejinden Prof.
AugusteYvard tarafından başlatılan melezleme çalışmaları ile ortaya
çıkmıştır. Prof. Auguste ilk olarak Rambouillet ile Dishley koyunlarını
kullanmıştır .Burdaki amaç yüksek yün kalitesi ve dayanıklı bir koyun elde
etmektir. Daha sonra Fransa’ya özgü bir merinos ırkı olan Mauchamp koyunu
melezlemeye dahil olmuştur. ProfAuguste artık çok yüksek yün kalitesini verecek
genetiğe ulaşmıştır. Tabi bu süreç profesörün 56 yılını almış uzun süren
melezleme, ırk sabitleme ve seleksiyon sonucu ile de France koyunu ortaya
çıkmıştır .ilk kez 1875 te Paris fuarında tanıtılmıştır. 1900 yılında
melezlemeler durdurulmuş artık ırk içi üretime izin verilmiştir .
1922 yılına gelindiğinde yetiştiriciler
Son olarak et performansı için Cotentin ırkını kullanarak melezleme
çalışmalarını durdurmuştur. Contentin ırkının dâhil olması çok önemlidir. İle
de france ırkına etçi yapıyı Contenti ırkı vermiştir. 1933 yılında ile de
france’nin performans testlerine başlanmıştır.
1960 yılında ile de france yetiştiricileri ırkın döl
verimin artırılmasına odaklanmaya karar verildi ve bu yönde çalışmaya başlandı.
1972 yılında Fransız ile de france yetiştiriciler birliği ile de france koyunun
geliştirilmesi için birlik çiftliğini kurdular. Verdlly deki bu çiftlik ırkın
günümüzdeki haline gelmesi için çalışmalara başladı. Halada ırkın gelişimi için
çalışmalar yapılmaktadır.
Bu tarihçeyi okuyunca anlaşıldığı gibi
büyük emekler ve gayretler sonucun da ile de france koyunu dünyada adından söz
ettiren ve yetiştiricisini memnun eden bir irk haline geldi.
İle de france koyunu dünyada 30 dan fazla ülkede
beslenmektedir . Bunun temel nedeni bir çok verimlilik özeliğini bir arada
göstermesidir.
İle de france çok üst seviye bir etçidir hızlı büyür, et kalitesi çok iyidir ve karkas randımanı %55 in üstüne çıkabilir. Rekor karkas randımanı %66.4 olarak kayıt edilmiştir. Et lezzeti muazzamdır. Genelde et ırklarının et rengi esmerdir. ile de france bizi bu noktada çok şaşırtı .ile de france et rengi açık renklidir. Pembe renkli et sahip olan ile de france oldukça lezzetli ve sulu bir etti var. Günümüz kasaplarının ve restoran şeflerinin tercih etiği düzeydedir karkası yapı olarak yağsızdır. Kas yapısı gelişmiş olan ile de france’nin etin değerli olan bölgelerinin karkasta ki yüzdesi fazladır. Bu özelikler ile de france nin çok iyi bir etçi koyun ırkı olarak tercih edilmesini sağlamıştır.
İle de france ırkı erken yaşta cinsel olgunluğa
ulaşabilir. Dişi kuzuların erken yaşta üretime katılması sürü verimi için
avantajlıdır. Yalnız kuzuların gelişimleri takip edilmeli gebelik için gerekli
gelişimi göstermiş kuzular çiftleştirilmelidir.
İlede france ırkında mevsim dişi
kızgınlık gösterme özelliği vardır. Bu sayede yıl içinde istediğiniz dönem kuzu
alabilirsiniz. Bu üretici için çok önemlidir. 7-8ayda bir doğum yapabilmesi
verimlilik açısından önemlidir. 2 yılda 3 kere doğum sağlanır. İle de
france ırkı çoklu doğum özeliğine sahip bir et ırkıdır ikizlik oranı % 70 dir.
İle de france koçlar 10 aylık olduklarında üretimde kullanılabilirler.
İle
de france et ırkı koyunlar arasında süt üretiminde liderler arasındadır. İkiz
kuzulara çok rahat yeten bir sütü vardır. İle de francenin sütünün bol olması
kuzuların hızlı gelişmesine direk etki etmektedir. Annelik duygusu gelişmiş bir
koyun olan ile de france kuzusuna düşkün bir koyun ırkıdır.
İle
de france koyunu dünyada 30 dan fazla ülkede bulunmaktadır. Brezilyadan ,
Avustralya ya , Canada’dan Fas’a kadar bir çok farklı bölgede ver farklı
iklim koşullarına uyum sağlamıştır.
Çok
güçlü ve dirençli bir koyundur. Ovalardan dağlara,ıslak alanlardan,kurak
iklimlere her yerde yaşamaktadır.
Meradan faydalanması yüksek olan bir koyun
olan ile de france yaylımı seven bir koyundur. İle de france yem seçmeyen bir
koyundur. İle de france koyunu kapalı beside de bakılabilir.
Kuzuları
yünlü doğar bu sayede soğuk iklimlere iyi uyum sağlar. Yün , hem soğuk hemde
sıcak iklimlerde yalıtım yapar .
İle De France koyunları BEYAZ YÜN
yapısına sahiptir. Günümüz de İle De France koyunları et özelliği ile ön plana
çıkmıştır. İle de France ırkı yün olarak birinci sınıf yün yapısına sahiptir.
İle de France Koyunları ülkemizde yaygın olan merinos koyun ırklarından
daha kaliteli bir yün yapısına sahiptir.
İle de
france koyunu 5-6 kg yün verimine sahiptir. 25-30 mikron aralığındadır.
İle de france koçlar birçok ülkede çeşitli
ırklarla melezleme de kullanılmaktadır. Koçlar eşleştikleri farklı ırk
koyunlara üstün et kabiliyetini, karkas yapısını aktarmaktadır. Kesimlik kuzu
üreticilerinin dünyadaki bir numaralı koç tercihi olmasının nedeni budur.
Melez
dişi kuzularından doğurganlık süt verimi ve üstün annelik özelliğinden dolayı
damızlık olarak talep görmektedir.